Liggend koken, een interview met mevrouw Pluim
Pronk ergo plaatst heel veel aangepaste keukens en geen keuken is hetzelfde. Toch zijn sommige keukenaanvragen ook voor ons een speciale uitdaging. Zoals de keuken voor mevrouw Pluim. Zij woont in een Fokuswoning, die voorzien was van een onderrijdbare keuken. Ondanks dat het al een aangepaste keuken was, kon ze vanwege haar liggende houding in de rolstoel hier niet goed in werken.
De Fokuswoning had een onderrijdbare keuken. Ondanks dat was deze voor u niet praktisch. Welke zaken waren lastig?
Eigenlijk alles, van koken tot afwassen, brood smeren. Noem maar op. Mijn situatie is anders dan de meeste rolstoel gebonden mensen. Zitten is voor mij te belastend en te pijnlijk waardoor ik gekanteld lig in de rolstoel met gestrekte benen.
Oude keuken
In de oude onderrijdbare Pronk ergo keuken was het niet mogelijk om goed onder het keukenblad te rijden en recht achter de kookplaat of spoelbak te kunnen werken, omdat dit slechts 60 cm diep was. Ik moest mijn elektrische rolstoel in een hoge stand zetten en dan zijdelings er naast positioneren. Vervolgens hing ik over de rolstoelleuning om te kunnen koken of afwassen. Voor mijn hele lijf was dit uiteraard geen fijne houding. Het zorgde voor een overbelasting o.a. voor mijn hypermobiele gewrichten, maar ook omdat er teveel extra druk op de zenuwen vanuit de rug/sacraal ontstond.
Ondanks mijn beperkingen probeer ik zelf te blijven koken, wat altijd al mijn hobby is geweest. Het houdt je bezig en geeft ook afleiding van de aanhoudende zenuwpijn. Ik moet de taken wel opdelen en tussendoor rust houden, maar dat vind ik niet erg. Een ander bijkomende zaak is, juist met zoveel chronische aandoeningen, om ook zo gezond mogelijk te blijven eten op mijn eigen manier/dieet.
Hoe is de aanvraag voor een nieuwe keuken verlopen?
Heel fijn. Vooraf aan mijn verhuizing naar een Fokus woning had ik al contact gezocht met de WMO-afdeling i.v.m. overname van hulpmiddelen. Ik heb toen ook het een en ander besproken voor de mogelijkheden voor aanpassingen van de keuken. Er werd al direct aangegeven dat mijn ideeën, technisch dan wel financieel niet (geheel) mogelijk waren vanuit de WMO. Daarop heeft de gemeente Rob van Pronk ergo ingeschakeld om mee te kijken.
Eigenlijk is van alles de revue gepasseerd, zelfs om het werkblad 1 meter diep te maken. Maar dan kon niemand, ook de ADL’ers niet, meer bij de keukenramen komen. Daarnaast had het constructief ook heel wat voeten in aarde. Hierop heeft Rob collega Johan ingeschakeld die gespecialiseerd is in speciale projecten.
Het contact met iedereen was super goed en fijn. Wat ik heel fijn vond, was dat ik goed kon sparren met Johan. Hij gaf aan dat er één oplossing was: een schierkookeiland. Regelmatig hebben we gesproken over de beste indeling en wat voor mij het meest praktisch was qua opstelling en maten. Het heeft misschien wat langer geduurd voordat alles op papier stond, maar persoonlijk vond ik het fijn om niet te haasten. Altijd een aanrader wanneer het om maatwerk aanpassingen gaat. Tijdens dit proces kom je soms tot nieuwe inzichten, die een verbetering zijn. Niet alleen de keuken moet worden geplaatst, maar ook leidingwerk en elektra moeten goed aansluiten op het geheel. Alleen maar fijn, zodat niemand achteraf voor verrassingen komt te staan en er alsnog aanpassingen zouden moeten worden gedaan.
Toen het ontwerp goed op papier stond en de offertes uitgewerkt, was er heel snel het definitieve akkoord om het uit te voeren. De keuken staat nu een paar maanden en ik mag zeggen, we zijn tot een schitterend resultaat gekomen. Niet alleen is de keuken voor mij nu functioneel, maar de uitstraling mag er ook wezen. Ik krijg van iedereen zulke mooie reacties. Ook voor het sociale leven is de keuken een enorme toevoeging, op deze manier kan ik zelfs met familie of vrienden gezellig aan de keuken eten, ook niet onbelangrijk dus. Ik kan “aan de bar” nu simpelweg een ontbijt eten of een koffietje doen. Je kan wel nagaan wat mijn meest favoriete plek in huis is geworden wanneer zelfs de ADL’ers ’s morgens bij binnenkomst al roepen, “en ja hoor, daar hangt ze weer aan de bar”.
Wat vindt u zelf het prettigste aan de nieuwe keuken?
Ik kan overal zelf heel goed bij en het grootste voordeel is nu dat ik geheel recht onder het blad kan rijden. Ik heb voor mijn doen weer een ‘normale’ positie recht achter het werkblad, niet meer schuin hangend over het blad of scheef hangend aan het keukenblad werken. Wat uiteraard ten gunste is voor mijn gewrichten, gehele rug, zitgedeelte en nek. Minder belasting op mijn lijf en hopelijk ook voor de progressie.
Doordat ik een elektrische verstelbare rolstoel heb, kan ik altijd mijn zo best mogelijke positie onder/achter het werkblad gedeelte instellen, zodat er geen verstelbare keuken nodig was. De juiste werkpositie is voor iedereen belangrijk, maar om goed te kunnen functioneren in een keuken is dit voor mensen met lichamelijke beperkingen nog meer het geval.
Heeft u tips voor mensen die ook een aangepaste keuken nodig hebben?
Wanneer iemand overbelast raakt doordat die in verkeerde houdingen aan het werk is in de keuken, is het belangrijk om hulp in te schakelen. Je kan goed sparren over de mogelijkheden, er is namelijk nl. heel veel mogelijk. Er wordt goed meegedacht maar men staat ook open voor suggesties van de klant.
Veel keukens worden onder een (hoek-)raam gebouwd, waar je vaak in de rolstoel niet zelf bij kan. Dit kan nu ook weer gelukkig. Ik wilde graag het blad wat hoger dan gebruikelijk is. Daardoor heb ik zicht naar buiten en dus ook meer interactie met mensen die voorbijlopen. Voorheen kwam mijn kruin net boven het aanrechtblad uit.
Zelf kan je ook wat handigheidjes aanschaffen. Ik vind zelf lades i.p.v. kastdeurtjes ideaal, wanneer je rolstoel gebonden bent. Maar pannen of schalen stapelen is vaak niet handig en te zwaar om zelfs uit een lade te pakken. Kunststofplaten met opstaande pinnen zijn dan handig, op deze manier hoef je niet meer te stapelen, maar staan pannen, schalen, bakvormen etc. gewoon rechtop in een hoge lade. Dat maakt het zoveel makkelijker je kookspullen te pakken en weg te zetten. Zeker handig voor diegene die niet veel kracht hebben.
En als dit mogelijk is, zorg voor genoeg bergruimte, zodat het werkblad niet volgestouwd staat en je eerst flink moet gaan ruimen voordat je aan de gang kunt gaan met voorbereidingswerk en koken. Vandaar ook dat is gekozen voor enkel hoge lades in de ladeblokken op het eind van het kookeiland. Een pot met kunststof roerlepels, spatels etc. kon op deze manier gemakkelijk in een la naast de kookplaat. De kruiden heb ik in de lade aan de andere kant van de kookplaat direct onder handbereik.
Ik heb specifiek gezocht naar een kookplaat met kookzones naast elkaar en niet achter elkaar, omdat ik er dan nooit bij had gekund. En wat handig is, ik schuif de pannen vanaf de kookplaat zo door naar de spoelbak, wanneer ik iets moet afgieten. Het blad kan er in principe tegen, maar zelf leg ik er altijd wel een dunne kunststof plaat onder die goed hittebestendig is. Gewoon zuinig op mijn spullen, ze moeten immers een lange tijd mee.
Mijn huis is voorzien van centrale afzuiging, maar voor het koken is dat niet voldoende en werd (door de woningbouwvereniging) een afzuigkap geadviseerd. Om kosten te besparen en een constructie voor een afvoer naar buiten, heb ik gekozen voor een recirculatie-afzuigkap, deze hebben net zo’n goede capaciteit. Wat ook niet onbelangrijk is, het kan met een telefoon-app bediend worden. Maar je kunt ook kijken naar afzuigkappen met een afstandsbediening.
In mijn geval miste ik veel bergruimte in de nieuwe opstelling, door het wegvallen van bovenkastjes. Hoewel die voor mij sowieso niet handig waren, omdat ik er niet bij kon. Daarvoor in de plaats is een smalle apothekerskast geplaatst. Dit is zoveel makkelijker om je spullen te pakken. Ik kan zelfs bij de hogere spullen, een super alternatief voor bovenkasten dus.
Ik wil iedereen ontzettend bedanken die deze aanpassing mogelijk heeft gemaakt. Wat een ontzettend fijn team van vakmensen, niet alleen in het voortraject, maar zeer zeker ook de uitvoerende mensen. Mijn dank gaat dan ook uit naar Pronk ergo, InterBouwService en Zwanko.
Vanwege privacy redenen is de bewoonster onherkenbaar gemaakt op de foto en hebben wij een fictieve naam gebruikt..
Hallo Pluimpje,
Het was inderdaad wel een erg leuk project om te realiseren en ik heb onze samenwerking en samenspel hierin ook als heel prettig ervaren. Wat meer “out of the box” denken en werken maakt de mogelijkheden vaak breder als dat men verwacht en geeft zoals nu ook maar weer blijkt een wederzijds goed gevoel over het eindresultaat. Veel kookplezier toegewenst!